Πουθενά αλλού δεν θα ίσχυε ίσως η ρήση "άλλο να το λες και άλλο να το βλέπεις" όσο στην κατάσταση που βρέθηκε ο Φρόυντ τον Μάρτιο του 1915, έξι μήνες μετά την έκρηξη του πρώτου παγκόσμιου πολέμου. Είναι πράγματι άλλο να λες δύο-τρία μόλις χρόνια πριν στο Τοτέμ και ταμπού ότι ο σημερινός άνθρωπος είν..